Son zamanlarda hiç, bir tasarım projesinin kalbinizin derin noktalarına dokunduğu oldu mu?
Tabi ki oldu. Çünkü siz de serbest çalışan web tasarımcılarının yaşam tarzlarına ilgi duyuyorsunuz. Kendinizin patronu olursanız; dilediğiniz zaman uyanırsınız, ilhamı hissedersiniz, biraz araştırma yaparsınız, içinizdeki ilham perisi açığa çıkana kadar beklersiniz, henüz keşfedilmemiş sırları olan diğer web tasarımcıları ile birlikte ilişkiler kurarsınız: yeni projeler, büyük paralar, egzotik yerlerde ağ oluşturmak ve pahalı yemekler yemek… Gerçekten de ilgi duyulası şeyler.
Her ne kadar kulağa hoş geliyor olsa da gerçek çok farklı olabilir. Bir web tasarım projesini kabul ettikten sonra, belirsiz bir dönem içinde bitirmek, 25 farklı kişi yerine sadece 1 kişiye rapor veriyor olsaydınız daha kolay olabilirdi.
Eğer duygularınızı kontrol altına alırsanız ve müşteri gereksinimlerine daha fazla odaklanırsanız, daha başarılı olma ihtimaliniz olur. Çünkü kendiniz ile ilgili sorunları halledince, işinize daha fazla odaklanıyor olacaksınız. Başka bir deyişle, bir serbest web tasarımcısı olmanın zorluklarını aşmak için duygusal zekaya (EI veya EQ) sahip olmak gerekiyor.
Saygın bir isim kazanmak, uzmanlarınızla ilişkiler içinde olmak, ortak çalışmalar yapmak, ağ kurmak, müzakereler etmek, konuşmak ve diğer etkinlikler uzun vadeli başarı yakalamanız için günlük çalışma rutininizin içinde bulunmalıdır. Duygusal zekaya sahip olmadan tüm bunları yapmak da çok zorlayıcı olabilir.
Duygusal Zeka Nedir?
Duygusal zeka, ilişkileri başarılı bir şekilde yönetme ve duygusal bilgiyi anlayabilme yeteneğidir. Duygular bir robota aktarılır gibi aktarılmasa da, kişiler arası ilişkiler üzerinde kontrol sahibi olmanızı ve empati yeteneği kazanmanızı sağlar.
NYT’nin en çok satan yazarı Dr. Daniel Goleman’a göre duygusal zeka aşağıdaki 5 karakteristik özelliğe sahiptir:
- Kendini Yönetmek: Yapılanların sorumluluğunu üstlenmek, yönetim değişikliği yapmak ve müşteri ve ekip üyelerinden gelen yeni fikirlere kulak verme eylemlerini ifade eder.
- Kendinin Farkına Varmak: Site oluşturma işlemi sırasında, öz güveniniz çerçevesinde doğru becerilerinizi kullanarak, kendi duygularınızı tanıma yeteneği olarak ifade edilir.
- Empati Yapmak: Başkalarının yaptığı mücadeleri sanki sizin mücadelenizmiş gibi düşünmenizi ifade eder. Empati kurabilen serbest web tasarımcıları potansiyel ortaklıklar için daha uygundur.
- Motive Olmak: Bir projede zorluklarla karşı karşıya kalmış olsanız dahi, olumsuz duygulardan kaçınarak iyimser kalmayı tercih etmeniz gerekir.
- İnsanlarla İlişkiler: Kişiler arasındaki anlaşmazlıkları çözmek ve kişilere ilham vermek ya da kişilerden ilham almak, yani kişilerle birlikte çalışıp bir ittifak kurmak yeteneğeni ifade eder. Bu özellik, genellikle serbest çalışan web tasarımcıları ile kreatif ajanslar arasında ortaya çıkan ters düşmeleri çözüme kavuşturmak açısından oldukça faydalıdır.
Duygusal zekanın bu 5 özelliğini edinerek kendi alanınızda daha başarılı ve daha üretken biri haline gelebilirsiniz. Bunun yanısıra diğer insanlara da daha başarılı ve daha üretken olmaları konusunda yardımcı olabilirsiniz. Byron Stock’un açıklamasına göre Duygusal Zeka, bireylerin anında bilinçli kararlar almasına yardımcı olur.
Sabina Idler, kullanıcılarla duygusal bağlantı kurmak için iyi bir tasarım kullanmanın önemini anlattığı bir blog gönderisi yayınladı. Gönderisinde Don Norman gibi görsel tasarım uzmanlarının çalışmalarını vurguladı ve Don Norman’ın web tasarımı ile ilgili olan düşüncelerinden şu çıkarımları yaptı:
- Davranışsal: Müşterilerle ilgisi olmayan site fonksiyonlarının nasıl olduğu ile ilgilidir.
- Yansıtıcı: Müşterilerin siteyi nasıl anladığıyla ve siteden ayrılırken nasıl bir izlenimle ayrıldıklarıyla ilgilidir.
- İçgüdüsel: Sitenizin ne kadar iyi göründüğü ile ilgilidir, ziyaretçileriniz sitenizin içeriği ile değil, görünüşü ile ilgilenirler.
İnsanlar için bir web sitesi tasarımı yapacak olursanız; deneyimlerinizi bir markanın altında, insanlarla iletişime geçmek için kullanmanız gerektiğini unutmayın. Ve bununla birlikte hedef kitleniz olan müşterilerinizin tasarımınıza nasıl tepkiler vereceği de ayrıca önemlidir. Duygusal zeka üzerinde yapılmış bir araştırmaya göre, müşteriler ile kurulan duygusal bağ şirketinizin geleceğini belirleyecektir. Çünkü duygular, tüm kullanıcılarınıza aslında neyin önemli olduğunu belirtme noktasında önemli bir araçtır. Marka başarısı için 6 tavsiye adlı makalemizi incelemenizi tavsiye ederiz.
Duygusal zeka uygulamaları, serbest çalışan web tasarımcılarının kullanımı için daha uygundur. Serbest çalışan web tasarımcılarının tasarım stratejileri, kullanıcıların duygusal ihtiyaçlarına yönelik olduğu için bu sitelere giren müşteriler köpek balığı havuzuna atılmış insanlar gibi olacaklardır.
Duygusal Zekaya Neden İhtiyaç Duyulur?
Serbest çalışan web tasarımcıları, optimize edilmiş bir web sitesi tasarlamak için, tasarım modelleri çevresindeki kullanım gereklilikleri ve potansiyel senaryolar üzerinde güçlü becerilere sahiplerdir. Gerçek tecrübeler ile elde edilen sonuçlara göre duygusal zeka, yaptığınız işi bir üst seviyeye taşımanız için oldukça gereklidir. Bu deneyimler ayrıca arzu edilen duyguların tasarım sürecine eklenmesi gerektiğini de gösteriyor.
Duygusal zekaya sahip olduğunuz zaman, müşterilerinizin ihtiyaçlarını dinleyecek ve onların sitenizdeki deneyimlerini zenginleştirecek bir tasarım oluşturacaksınız. Ayrıca değişiklikleri benimseyeceksiniz ve tasarımınızın bazı kısımlarına olumsuz eleştiri yapacak olan müşterilerinize karşı empati kurma yeteneği kazanacaksınız.
Daha sonra müşterileriniz, sizin sosyal becerilerinizi (ilişki yönetimi) ve kişisel yetkinliklerinizi (kişisel farkındalık), müşteri sadakatini artıracak bilinçli kararlar almak için kendi duygusal zekaları ile birlikte kullanacaklar. Bir MIT çalışması, müşterilerinizin kusursuz bir deneyim yaşamaları halinde size karşı bağlılık ve sadakat duygusu kazanacaklarını belirtiyor.
Nobel ödüllü psikolog Daniel Kahneman, daha maliyetli olsa da işlerini sadece güvendikleri kişilere verdiklerini belirtti. Duygusal zeka ile müşterileriniz sizin hakkınızda olumlu düşünceler edinir. Eğer siz de başka birisinin bakış açısından tasarım gereksinimlerinizi görebiliyorsanız o andan itibaren o kişi sizin bir müşteriniz ya da ortağınız olmuş olur. Ve kendisi ile tatmin edici çalışmalar yapabilirsiniz.
Bir örnekte görelim. Groove’un kurucusu Alex Turnbull şirketinin iki temel ürününden biri olan canlı sohbetin kaldırılması ile ilişkin gelen şikayetler üzerine firmasının nasıl bir tepki verdiğini gösteren bir gönderi paylaştı. Şirket almış olduğu kararla ilgili olan bu gönderiyi, şeffaflık ve dürüstlük çerçeveleri içinde yayınladı ve daha iyi bir şeyle geri döneceklerini belirtti. (Birçok şirketin yaptığı gibi, var olanı geliştirmek yerine daha iyisini yaptılar)
Müşterilerinizin duygularının farkına varabildiğinizde ve empati yaparak onların ihtiyaçlarını daha iyi anlayabildiğinizde, onlarla yaşadığınız sorunları çözmek çok daha kolay olacaktır. Tıpkı Groove’un yaptığı gibi. Groove ayrıca daha yapıcı bir şekilde vizyonunu iletmeyi de başardı. Nasıl yaparsanız yapın ama bir şekilde müşterilerinizin duygusal ihtiyaçlarına ulaşın.
Intercom.io sitesinin web tasarımında birkaç farklı duygusal zeka etkileşimi mevcut. Sitedeki görüntülerden bir tanesinin üzerine gelip beklediğiniz zaman görüntüler, tanıtımını yapmak üzere hazırlanmış oldukları özelliği size göstermeye yönelik bir hamle yapıyor. Sonra, eğer kullanıcılar görüntünün üzerinde imleci biraz oynatırsa, karşılarına genişleyen bir sohbet kabarcığı çıkıyor. Eğer kullanıcılar görüntüye tıklarsa, bu sohbet kabarcığı daha da genişliyor ve ekranınızın sağ alt çeyreğini kaplıyor. Intercom akıllıca davrandı ve GIF’lerle ya da canlı sohbetlerle kullanıcılarını rahatsız etmeme kararı aldı, fakat kullanıcılarının yardıma ihtiyaçları olduğu zamanlarda da bu yöntem ile iletişim imkanı yarattı. Simgelerin ve karakterlerin hareketlenmeleri, ziyaretçilerin web site tasarımı üzerinde bir etkileşim yaptıkları ana kadar, ziyaretçiler için kişisel ve konuksever anlar yaratmaya devam ediyor.
Duygusal Zeka Nasıl Edinilir?
Duygusal zeka edinmenin herhangi bir yolu var mı? Baskı altındayken karşınızdakilerle empati kurarak, onları dinleyerek ve sakin kalarak daha efektif olabilir misiniz? Kısa bir cevap veriyoruz: Evet. İsteyen herkes duygusal zekasını artırabilir. İşte size birkaç ipucu.
- Dinleme Becerileriniz Üzerinde Çalışın
Dinleme becerileri ilk bakışta çok da ilgi çekici değildir, fakat başkalarının duygularını yönetmek için elzemdir. İyi dinleme becerileriyle projeler hakkında önemli bilgiler alabilir ve duyguların arkasında saklı olanları elde edebilirsiniz.
Dinleme becerilerinizi geliştirmek için ilk olarak müşteriniz konuşurken onu dinlemeyi öğrenmelisiniz. Zihninizde onların gereksinimlerini yeniden şekillendirin ve konuşma bittikten sonra duyduklarınızı tekrar edin. “siz”, “sizin ihtiyacınız olan şey…”, “siz aslında…” gibi kelimelerle başlayan cümleler kurmaktan kaçının. Eğer bu kelimeler ile başlayan cümleler kurarsanız, müşteriniz kendisini yönlendirdiğinizi düşünecektir ve konuşmanız sırasında duygularını açığa çıkarmak konusunda daha az istekli olacaktır.
- Eleştirilere Olumlu Tepkiler Verin
Eleştiriye maruz kalan web tasarımcısı ister acemi olsun ister oldukça tecrübeli, hiç fark etmeksizin eleştirileri asla hoş karşılamıyor. Bir projeye saatlerini verdikten sonra, bir müşterinizin projenizi aşağılaması son derece stres verici olabilir. Böyle bir durum başınıza geldiğinde önünüzde iki seçenek olur: Ya duygularınızın sizi yönlendirmesine izin verirsiniz ya da durumu analiz eder ve söylenenler üzerine tekrar düşünürsünüz.
Eleştiri yapan kişi eleştisini bitirdiği zaman, haklı olsa da olmasa da bu geri bildirimi tasarımınızı geliştirmek için kullanın. Olumsuz eleştirileri çok da kafanıza takmayın, fakat bu hiç ciddiye almayacağınız anlamına da gelmiyor. Kişisel hislerinizi bir kenara bırakın, gözünüzden kaçmış olabileceklere odaklanın.
- Bir Duygusal Zeka Eğitmeni Tutun
Harvard Business Review’e göre, kişisel beceriler duygusal zekanın en eğitilebilir unsurudur. Yetişkin insanlar sosyal görgü kuralları, stres yönetimi ve hatta empati konusunda bile eğitilmiş olabilirler. Sosyal beynin esnekliğini vurgulayan bir çalışmaya göre; insanların yeterli eğitim yoluyla daha şefkatli, daha fedakar ve daha toplum yanlısı olabilmesi mümkündür.
Duygusal zeka rehberliği sadece üretkenliği artırmaz, daha yüksek fiziksel ve zihinsel sağlık düzeylerine ulaştırmasının yanı sıra aynı zamanda daha fazla mutluluğa da sebep olur. En popüler koçluk programları, bilişsel davranış terapisinin alt kategorisinde yer alır. Ayrıca psikolojik esnekliği (istenmeyen durumlarla başa çıkma yeteneği) artırma programları da etkilidir.
Son Düşünceler
Serbest tasarım çalışmaları ile birlikte gelen talepler ışığında, duygusal talepler için de bir gözünüzü dışarıda ve açık tutmalısınız. İnsan duygularını, bilişsel davranışları ve tasarım teknolojisini birleştirmek için gereken duygusal zeka, içinizde keşfedilmemiş bir yerde gizlidir. Haksız olabileceğiniz olasılığına açık olmalı ve müşterileriniz tarafından talep edilen değişikliklere uyum sağlamalısınız.