IHS Blog

URL Nedir? Ne İşe Yarar? Bilmeniz Gereken Her Şey

IHS
url-nedir

Bu içeriğine, sizi bir URL’ye yönlendiren bağlantıyı tıklayarak ulaştınız. Peki URL nedir ve tam olarak nasıl çalışır?

URL, aslında bir web tarayıcısına girildiğinde sitedeki belirli bir sayfaya yönlendiren benzersiz bir adrestir. İlginç bulduğunuz web sayfalarını (veya YouTube videolarını) arkadaşlarınızla paylaşmanızı kolaylaştıran şey budur.

İnternetteki milyonlarca bağlı sunucu, yüz milyonlarca web sitesi ve milyarlarca sayfayla web’de gezinmeyi kolaylaştıran temel teknolojilerden biridir.

URL olmasaydı, bir sayfayı internetteki diğer 64 milyar web sayfasından ayırmanın hiçbir yolu olmazdı.

Bu makalede, URL’yi derinlemesine inceleyeceğiz, ne olduğunu derinlemesine açıklayacağız, nasıl çalıştığına ilişkin yapı taşlarını ayrı ayrı inceleyeceğiz, SEO amaçları için iyi bir URL’nin nasıl göründüğünü ele alacağız ve daha fazlasını yapacağız.

URL (Uniform Source Locator) Nedir?

URL veya Uniform Source Locator, web tarayıcınızın belirli bir web sayfasını, resmi, dosyayı veya başka bir kaynağı bulmasına yardımcı olan bir adrestir.

Tarayıcınız adresi alır, alan adını sunucunun IP adresine çevirir ve URL’nin geri kalanı, o sunucudaki belirli dosyanın yolunu gösterir.

Bir URL belirli bir dosyaya veya sayfaya yönlendirirken, alan adı tüm web sitesinin veya sunucunun “genel adresi”dir.

URL ve URI Arasındaki Farklar

Bir URI (Uniform Resource Indentifier), bir dosyanın veya kaynağın benzersiz kimliğini ifade etmesi açısından bir URL’den farklıdır, ancak ona erişebileceğiniz araçlar olması şart değildir.

Alt kategorilerinden biri olarak URL’yi de içeren, daha üst düzeyde bir tanımlayıcı kategorisidir.

Resmi RFC 3986 spesifikasyonlarına göre :

“Uniform Resource Indentifier (URI), soyut veya fiziksel bir kaynağı tanımlayan kompakt bir karakter dizisidir.”

Bu, benzersiz bir ad kimliği, kaynağın “konumu” (veya ağ erişim noktası) veya her ikisi (buna URL denir) olabilir.

Bu biçimlerin tümü, hem URL’leri hem de URN’leri kapsayan daha büyük URI şemsiyesi altına girer.

Çevrimiçi kaynaklara verilen gerçek bağlantılar ile fiziksel ürünlerin kimliklerini birbirinden ayırmak için web bağlantılarına genellikle URI’ler yerine URL’ler denir.

Not: Resmi kılavuzun kendisi, web adreslerini tanımlamak için “URL’ler yerine URI kullanmanız” gerektiğini belirtir, ancak 2005’ten bu yana güncellenmemiştir, dolayısıyla çağın biraz gerisindedir. Günümüzde URL, web adreslerini ifade etmek için açık ara en yaygın kullanılan terimdir.

 

URL Örneği Nedir?

Bir URL örneğine bakmak için tek yapmanız gereken, tarayıcınızın üst kısmında, sekmelerinizin hemen altında bulunan web adresi alanına bakmaktır.

Alan bu sayfanın URL’sini gösterir: https://www.ihs.com.tr/blog/url-nedir. (Siz alanı çift tıklayana kadar tarayıcınız HTTPS’yi gizleyebilir.)

Farklı bir sekmeye tıkladığınızda, görüntülemekte olduğunuz sayfaya veya dosyaya atıfta bulunan farklı bir URL’nin gösterildiğine dikkat edin.

 

Bir URL’nin Anatomisi (6 Farklı Parça)

Yalnızca bir web sayfasını ziyaret ettiğinizde, bir URL dünyadaki en basit şey gibi görünebilir.

Ancak tek bir URL’de pek çok şey olabilir.

Tüm bunları gerçekleştiren bir URL’nin farklı hareketli parçalarını inceleyelim.

 

HTTPS/HTTP Protokolü

URL’nin ilk kısmı, sunucunun ve web sayfasının verileri bilgisayarınıza aktarmak için hangi protokolü kullandığını tanımlar.

Tarayıcınıza bağlı olarak bu kısmı görmek için URL’nin sol tarafına çift tıklamanız gerekebilir.

HTTP, (Hyper Text Transfer Protocol – Köprü Metni Aktarım Protokolü) anlamına gelir ve internet üzerinden veri aktarmanın temel, şifrelenmemiş yoludur. 

 

HTTPS, (Hyper Text Transfer Protocol Secure – Güvenli Köprü Metni Aktarım Protokolü) anlamına gelir ve veri aktarımı için daha güvenli, şifreli bir protokoldür. Google Chrome, bir sitenin HTTPS kullandığını, güvenli bir web sitesini simgeleyen kilit simgesiyle gösterecektir.

Bir site HTTP kullanıyorsa, siteye herhangi bir hassas bilgi gönderilmesine karşı sizi uyaran, genişletebileceğiniz bir dikkat işareti gösterir.

Tarayıcıya, web sitesine ve işletim sistemine bağlı olarak, ziyaretçileri uyaran bir uyarı da otomatik olarak açılabilir.

Bunun potansiyel müşterilere vereceği olumsuz izlenimi bir düşünün. Hiç hoş bir görünüm değil.

HTTP kullanmak web sitenizin Google anahtar kelimeleri sıralamasını da olumsuz etkileyebilir. Google , sayfanızın arama sonuçlarında nerede sıralanması gerektiğine karar vermek için bunu kullandıklarını resmi olarak onayladı.

Ancak HTTP’ye bağlı kalmanın tüm olumsuzluklarına rağmen bazı web sitleri hâlâ HTTPS kullanmıyor.

WordPress siteniz için hâlâ HTTP kullanıyorsanız sitenizi HTTP’den HTTP’ye geçirmek için ayrıntılı bir kılavuzumuz var .

 

Alan Adı ve DNS

Alan adı, tarayıcının DNS’yi (Alan Adı Sistemi) kullanarak ilk etapta web sunucunuzu bulmasına yardımcı olan şeydir.

Basitçe söylemek gerekirse DNS, bir tarayıcının bir alan adını, kendisine bağlı web sunucusunun gerçek IP adresine çevirmesine yardımcı olur.

DNS olmasaydı 241.102.129.209 gibi sayı zincirlerini paylaşarak internette gezinmek zorunda kalırdık.

Hatırlanması pek kolay değil, değil mi? Alan adları yalnızca markalaşma için mükemmel değildir. Harika içerik ve fikirlerin paylaşılmasını kolaylaştırırlar.

Rastgele bir sayı dizisi yerine anlamlı bir alan adını paylaşabilir veya arayabilirsiniz. Şirketimizi duyan herkesin bizi kolayca bulabileceği ihs.com.tr gibi.

DNS’nin ne olduğu ve alan adlarını web sunucularına tam olarak nasıl bağladığı hakkında daha fazla bilgi edinmek için kılavuzumuzu okuyun .

 

Yol (Path)

Yol, URL’nin alan adından sonra, soru işaretinden veya # işaretinden önce gelen ve bir URL’ye ekstra bilgi ekleyen herhangi bir parçasıdır.

Başlangıçta URL doğrudan sunucunuzun dosya ve klasör yapısını temsil ediyordu. Dolayısıyla, o dosyaya ulaşmanız gerekiyorsa, onu silmek veya düzenlemek için FTP istemcinizle tam olarak aynı yolu takip edebilirsiniz . Örneğin yol siteniz.com/klasör1/klasör2/dosya1.html ise yapı sunucunuzdakiyle aynı olacaktır. Bakmak için FTP veya dosya yöneticisi kullandıysanız aynı görünecektir.

GÖRSEL

Ancak günümüzde çoğu web sitesi, sayfaları dinamik olarak oluşturmak için bir veritabanı kullanan bir CMS ile oluşturulmuştur.

CMS, normal görünümlü bir URL’yi (www.ihs.com.tr/blog/url-nedir gibi) doğru sayfayı oluşturacak bir sorgu dizesine bağlamak için sunucu mimarisine güvenir.

https://www.ihs.com.tr/blog/url-nedirSunucumuzda “blog” adı verilen bir klasör veya “URL-nedir” adlı bir dosya olmamasına rağmen, WordPress kalıcı bağlantıları bu şekilde çalışır ve bu sayfaya yönlendirir.

Bu size karmaşık geliyorsa ve henüz tam olarak anlamadıysanız endişelenmeyin. Aşağıda WP kalıcı bağlantılarına, bunların nasıl çalıştığına ve bunları nasıl değiştirebileceğinize ayrılmış bir bölümün tamamı bulunmaktadır.

 

Sorgu Dizgileri ve Değişkenler

Sorgu dizesi, soru işaretinden sonraki kısımdır ve ziyaretçinin deneyimini etkilemek için o sayfada PHP ile iletişim kuran değişkenleri içerebilir.

Örneğin WordPress için “p” değişkeni post kelimesinin kısaltmasıdır ve WordPress’in o sayfada hangi yazının gösterileceğini belirtir.

URL’yi daha çekici hale getirecek kalıcı bağlantılar olmasaydı, bir WordPress gönderisine yalnızca şuna benzer URL’ler aracılığıyla erişilebilir olurdu:

http://example.com/?p=1294

İstediğiniz sayfayı almak için doğrudan WordPress’e posta kimliğini belirtmeniz gerekir.

YouTube, içeriklerinin kalıcı URL’lerinde değişkenleri hâlâ açıkça kullanan en büyük sitelerden biridir. Bir videonun bağlantısını paylaştığınızda, gibi bir URL’ye yönlendirilirsiniz https://www.youtube.com/watch?v=HdTYSLMtoFE.

Çoğu sosyal medya sitesi artık paylaşılan bağlantılar için önizlemeler ve meta başlıklar içerdiğinden, bunun gibi URL’ler artık sosyal paylaşım için büyük bir endişe kaynağı değil.

Ancak bu tür bir URL, web sitenizin veya blogunuzun SEO’sunu olumsuz yönde etkileyebilir.

 

UTM Parametreleri

UTM parametreleri, sitenizin CMS’si veya web uygulaması için değişken sağlayan sorgu dizelerinden farklıdır. Ziyaretçinin deneyimini doğrudan etkilemek yerine analiz yazılımınızla iletişim kurarlar. (Örneğin, Google Analytics .)

Bu UTM etiketleri, kampanya performansını analiz etmek için ziyaretçilerin nereden geldiğini izler. Ziyaretçiyi hangi platformun, kampanyanın ve hatta belirli bir reklamın gönderdiğini belirtmek için bunları kullanabilirsiniz.

Bazı reklam platformları, ziyaretçilerle ilgili verileri depolamak için otomatik olarak parametreler oluşturur.

 

Çapalar (Anchor)

Çapa, karma işaretinin arkasına gelen herhangi bir şeydir. Bir sayfanın belirli bir bölümüne yönlendiren, sayfaya özgü bir bağlantıdır.

Yukarıdaki URL sizi bu sayfanın “Bir URL’nin Anatomisi” bölümüne götürecektir çünkü bu, söz konusu alt başlığın kimliğine giden bir bağlantı  veya “jumplink“tir.

Jumplinkleri kullanmak için bağlantı vermek istediğiniz HTML etiketine bir “ID” eklemeniz gerekir. Bu durumda, bu H2 bölümünün başlığının gerçek kodu, düz HTML’de şöyle görünür:

<h2 id=”bir-urlnin-anatomisi”>Bir URL’nin Anatomisi</h2>

Ayrıca, WordPress’teki Gutenberg düzenleyicisindeki “gelişmiş” bölümünde blog içeriğinizin başlıkları için manuel olarak da bir anchor ekleyebilirsiniz.

 

WWW veya WWW olmayan URL’ler

URL’nize www eklemek, eskiden internetteki tüm web siteleri için bir standarttı.

Artık durum böyle değil. Web sitemiz ihs.com.tr URL’sinde www’nin yer aldığını farketmiş olabilirsiniz. Ancak dilerseniz size de kendi sitenizde www kullanmadan url’inizi oluşturabilirsiniz.

WWW, bir siteyi World Wide Web’in bir parçası olarak tanımlayan URL’nin isteğe bağlı bir parçasıdır. Kullanıp kullanmamanız çoğunlukla kişisel tercihinize bağlıdır.

 

Ziyaretçiler eklemese bile 301 yönlendirmeleri ile doğru url formatına ayarlayabilirsiniz. Google, arama sonuçlarında doğru varyasyonu otomatik olarak kullanır, dolayısıyla bu bir SEO faktörü değildir.

Protokolde olduğu gibi, www içeren tam URL’yi görmek için URL’yi çift tıklamanız gerekebilir .

 

WordPress Kalıcı Bağlantıları

Buna daha önce kısaca değinmiştik, ancak WordPress gibi bir CMS’de URL yolu, sunucunuzdaki mevcut klasörler ve dosyalar arasındaki “gerçek” yolu temsil etmez.

Bunun yerine WordPress, URL’de yer alan sorgu dizelerine dayalı sayfalar oluşturmak için PHP ve MySQL’i kullanır.

https://ihs.com.tr/blog/?p=1294 Orijinal WordPress kalıcı bağlantısı buydu.

Bu gönderideki gibi “daha anlaşılır kalıcı bağlantılar” https://www.ihs.com.tr/blog/url-nedir gibi bir URL’yi gönderi kimliğiyle ilgili bir WordPress kalıcı bağlantısına bağlamak için bir Apache veya Nginx yeniden yazma işlevine dayanır .

Neyse ki, URL’nizde herhangi bir değişiklik yapmak için sunucu ekosisteminizi veya bunu manuel olarak nasıl yapacağınızı anlamanıza gerek yok.

Tüm bunları WordPress’in içinden yapabilirsiniz (sunucu ortamınız doğru şekilde kurulduğu sürece).

Düz olarak ayarlarsanız, gönderilerinize yalnızca gönderi kimliği değişkenine sahip bağlantılar kullanıyorsanız erişilebilir:

example.com/?p=123.

Çoğu WordPress sitesi SEO nedenleriyle bundan kaçınır. Rastgele bir sayı dizesi eşleşen bir anahtar kelime içeremez ve anlamlı bir bağlantıya göre daha az tıklanabilir.

Bunun yerine çoğu site, URL’de bir blog başlığı veya bunun bir çeşidini içeren bir yapı kullanır.

 

URL, Slug ve Kalıcı Bağlantı

URL, internetteki herhangi bir web sayfasına, dosyaya veya kaynağa yönlendiren bir bağlantıdır.

Ancak web adresleri ve WordPress söz konusu olduğunda kullandığımız tek terim URL değildir. Ayrıca kalıcı bağlantı veya slug kelimesini de duymuş olabilirsiniz.

Kalıcı bağlantı , WordPress sitenizdeki belirli bir içerik parçasına kalıcı bağlantı görevi gören bir URL’dir. (Örneğin, https://www.ihs.com.tr/blog/url-nedir bu gönderinin kalıcı bağlantısıdır.)

Bir slug, URL’nin alan adı ve WordPress klasöründen sonra belirli bir sayfayı tanımlayan son kısmıdır: url-nedir. Bilgiler kısa, okunabilir olmalı ve sayfanın veya gönderinin içeriğini açıkça belirtmelidir.

Slug’ın SEO’nuzu nasıl etkileyebileceği hakkında daha fazla bilgi edinin.

 

Eski bir URL’yi Yönlendirmek

Eski bir sayfayı veya gönderiyi taşırsanız, eski URL’den trafiği ve bağlantıları almaya devam edebileceğinizden emin olmanın bir yolu olup olmadığını merak edebilirsiniz.

Durum kodu, tarayıcıya ve arama motoru tarayıcılarına yönlendirmenin durumunu gösterir. 301, yönlendirmenin kalıcı olduğu, gönderiyi yeni bir konuma taşıdığınız anlamına gelir.

Eski makalenin orijinal otoritesinin ve “link juice” çoğunu yeni makaleye aktardığı için SEO için idealdir.

Eklentileri kullanmak ve hatta sunucu ortamınızı manuel olarak düzenlemek de dahil olmak üzere WordPress yönlendirmesi ayarlamanın birçok yolu vardır .

 

Özet

Sitenizin URL’lerinden en iyi şekilde yararlanmak için onları kısa ve öz tutmak ve her sayfanın konusunu dahil etmek önemlidir.

Değişiklik yaparken eski URL’leri, özellikle de zaten backlink almış ve sitenize organik trafik oluşturan URL’leri yeniden yönlendirmeyi unutmayın.

Deneyimleriniz neler? Hiç sitenizdeki bir URL’yi değiştirdiniz mi? Web’de gezinirken hiç tuhaf bir URL fark ettiniz mi? Yorumlarda deneyimleriniz paylaşın.

Ayrıca bu içeriği faydalanmasını istediğiniz arkadaşlarınızla paylaşarak bilginin çoğalmasına katkıda bulunun.

 

Exit mobile version